بسیاری از فرآیندهای شیمیایی و بیولوژیکی خاک نظیر فعالیت میکروبی و قابلیت دسترسی عناصر توسط pH خاک کنترل میشود و فعالیت میکروبی نیز بهنوبه خود بر روی میزان در دسترس بودن عناصر برای گیاه مؤثر است. مهمترین نقش pH خاک، کنترل حلالیت عناصر غذایی در خاک است. بهعبارتدیگر قابلیت جذب عناصر غذایی وابستگی زیادی به pH خاک دارد. عناصر غذایی در pH های مختلف، حلالیتهای متفاوتی دارند؛ بنابراین pH خاک میتواند بهطور مستقیم یا غیرمستقیم رشد گیاه را تحت تأثیر قرار دهد. هر گیاه قادر به تحمل یک محدوده pH خاص است و اگر pH خاک کم یا زیاد باشد رشد و نمو گیاه دچار مشکل میشود.
اسيديته خاكها بر اساس نوع سنگ مادري، شرايط آب و هوايي محل و طول مدتزمانی كه اين سنگها در معرض هوازدگي قرار داشتهاند، متغير است. درنتیجه بعضي خاكها ميتوانند خيلي اسيدي و بعضي ديگر بهشدت قليايي باشند. اگر در بخش قابلتوجهی از ظرفيت تبادل كاتيوني، آلومينيوم و هيدروژن بهجای يونهاي بازي كلسيم، منيزيم، پتاسيم و سديم قرارگرفته باشد، آلومينيوم و هيدروژن جايگزين يونها در محلهای تبادلی شده و اين يونها به اعماق پروفيل خاك شسته میشوند، pH خاک کاهشیافته و این خاک را خاک اسیدی مینامند. در خاکهایی که خیلی اسیدی باشند، حلالیت عناصر غذایی مثل آهن، آلومینیوم و منگنز بهقدری افزایش مییابد که برای گیاه ایجاد مسمومیت میکند. در مقابل خاکهای اسیدی، خاکهای با خاصیت قلیایی وجود دارد. pH قلیایی خاک باعث میشود که حلالیت عناصر غذایی ضروری برای گیاه کاهش پیداکرده و کمبود عناصر غذایی در گیاه مشاهده شود.