گیتی آنلاین_ دکتر علیرضا مرندی، در نخستین کارگاه تخصصی ارتباطات فرهنگستان علوم پزشکی ویژه اصحاب رسانه با عنوان “خبرنگار ارتقا دهنده سلامت”، ضمن گرامیداشت روز خبرنگار، با تاکید بر اهمیت اطلاع رسانی در حوزه سلامت و ارتقای سواد سلامت در سطوح مختلف جامعه، افزود: “سواد سلامت” موضوعی مغفول مانده اما بسیار مهم و درخور توجه است.
وی ادامه داد: دانش و سواد سلامت در کشورمان وضعیت مطلوبی ندارد و از گروه پزشکی گرفته تا مجلس و دولت، ممکن است درخصوص شاخصه های سواد سلامت آگاهی کامل نداشته باشند؛ بسیاری از افراد، سلامت را معادل بیمار و بیمارستان می دانند، درحالیکه مباحث سلامت محور فراتر از مقوله درمان جای دارد.
ارتقای سواد سلامت و سبک زندگی سالم مقدم بر درمان است
وی، ارتقای سواد سلامت و سبک زندگی سالم را مقدم بر درمان عنوان و تصریح کرد: بسیاری از شاخص های بهداشتی با دانش مردم ارتباط مستقیم دارد و با افزایش دانش سلامت، شاخص های بهداشتی نیز ارتقا می یابد.
دکتر مرندی تصریح کرد: سواد سلامت باید متناسب با درک افراد جامعه و با زبانی ساده و قابل فهم بیان شده و انتشار یابد؛ بنابراین، رسانه های دیداری، شنیداری و نوشتاری و همچنین مسئولین حوزه سلامت و کادر بهداشت و درمان در مراکز خدمات بهداشتی درمانی باید مطالب مرتبط با سلامتی را با زبانی قابل درک از سوی آحاد جامعه، بیان کنند. ممکن است عده زیادی از مردم با مفاهیم تخصصی پزشکی آشنا نباشند، در این حالت چرخه سواد سلامت ناقص باقی می ماند، چراکه با زبانی پیچیده با مردم سخن گفتیم و چیزی بر دانش سلامت آنها افزوده نشده است.
رییس فرهنگستان علوم پزشکی جمهوری اسلامی ایران، عدالت در سلامت را یکی از اهداف والای نظام سلامت عنوان کرد و افزود: ارتقای سواد سلامت، شکاف طبقاتی را کمتر می کند؛ برای مثال، کسی که سواد و آگاهی کاملی از شاخص های سلامتی ندارد، وقتی علائم بیماری را مشاهده می کند، به وضعیت سلامتی خود توجهی نداشته و زمانی به پزشک مراجعه می کند که دیر و بیماری اش حاد شده است، چنین فردی در مواجهه با پزشک شرح حال درستی نیز نمی تواند ارائه دهد و به تبع، پزشک نیز ممکن است نتواند تشخیص و درمان صحیحی داشته باشد و پروسه درمان ناقص باقی می ماند و چنانچه نسخه ای تجویز و بازهم اطلاعات درستی به بیمار ارائه نشود و دارو به غلط مصرف شود، مشکلات جسمی اش عود می کند و این بیمار بارها و بارها به سیستم درمان باز می گردد و هزینه هایش افزایش می یابد.
وی ادامه داد: بیماری هایی مانند دیابت، آسم، فشارخون و امثالهم، بیماری های مزمن به شمار می روند و بیش از سایر بیماری ها به آموزش و آگاهی نیاز دارند، اما به دلیل اینکه متولیان امر، سواد سلامت را به درستی انتقال نداده اند، بیمار به علت ضعف آگاهی در پیشگیری از پیشرفت بیماری اش، باید مرتبا مراجعه کند. بنابراین، کادر درمان و پزشکان باید از آگاهی یافتن بیمار نسبت به وضعیت جسمی اش مخصوصا در مورد بیماری های مزمن، اطمینان حاصل کنند، زیرا مراجعه مداوم بیمار و افزایش هزینه ها، شکاف طبقانی را بیشتر و بیشتر می کند.
وزیر پیشین بهداشت با بیان اینکه آموزش های سلامتی باید فعال، قابل فهم، فراگیر و مستمر باشد، خاطرنشان کرد: اگر دانش سلامت به صورت عادلانه و به درستی در تمامی اقشار جامعه منتشر نشود، بی عدالتی در حوزه سلامت و به دنبال آن شکاف طبقاتی در جامعه ایجاد می شود.
دکتر مرندی در ادامه سخنانش گفت: سواد سلامت فقط در قشر کم سواد و بیسواد ضعیف نیست، بلکه در قشر تحصیلکرده نیز وضعیت مطلوبی ندارد، درغیر اینصورت، اکنون وضعیتی بهتر و مترقی تر را در حوزه سلامت شاهد بودیم.
رییس فرهنگستان علوم پزشکی گفت: طبق مطالعات انجام شده در طی سالیان گذشته، تنها ۴ درصد مرگ و میرها در انسان به علل پزشکی مربوط بوده و ۹۶ درصد موارد به دو عامل “تغذیه و بهداشت” اختصاص دارد. بنابراین اهمیت دانش و سواد سلامت و پیشگیری از ابتلای به بیماری ها و اصلاح سبک زندگی، بیشترین تاثیر را در ارتقای سلامت انسان، بالا رفتن کیفیت زندگی و کاهش هزینه های درمان و شکاف طبقاتی خواهد داشت.
