به گزارش گیتی آنلاین _حجت الاسلام والمسلمین غلامرضا رضایی تربقان در نوشتاری بیان داشتند؛ داشتن اخلاق نیکو یکی از دستورات اکید دین اسلام است و باید توسط هر فردی رعایت شود.
اخلاق جمع خلق به معنای خوی و خصلت است. مجموع ویژگی‌های روانی و رفتاری، و واکنش‌های عاطفی و رفتاری در برابر دیگران را اخلاق می نامند.
حسن خلق و خوش اخلاقی در دین مبین اسلام از چنان اهمیتی برخوردار است که در روایات اسلامی هدف از بعثت پیامبر اکرم (ص) تکمیل مکارم اخلاق عنوان شده است، و حضرت رسول (ص) آمد که مکارم اخلاقی را در آن دوران به حد کمال برساند.
اقوامِ روزگار به اخلاق زنده اند
قومی که گشت فاقد اخلاق، مُردنی است
از صفات ارزشمند که باعث سعادت انسان می شود (حُسن خلق) یا اخلاق نیک است، که در آیات و روایات بسیاری توصیه و از آن تمجید شده است و آثار ارزشمندی دارد.
*روایاتی درباره اهمیت حُسن خلق
۱_ پیامبر اکرم “ص” فرموند: کامل ترین مؤمنان از نظر ایمان، خوش خُلق ترین ایشان است و بهترین شما کسانی هستند که با زنان خود بهتر رفتار می‌کنند.
۲_ پیامبر اکرم “ص” فرموند: بیشترین چیزی که مردم را داخل بهشت می کند، ترس از خدا و حُسن خُلق است.
۳_ پیغمبر اکرم “ص” فرموند: صفتی نزد خداوند مبغوث تر از بُخل و بدخُلقی نیست. همانا اخلاق بد عمل را فاسد می‌کند همچنان که سرکه عسل را فاسد می‌کند.
۴_ شخصی آمد خدمت پیامبر”ص” و گفت: یا رسول اللّه دین چیست؟ در یک کلام خلاصه کنید؟ پیامبر”ص” فرموند: حُسن خُلق.
۵_ پیامبر “ص” فرمودند: در قیامت در میزان عمل چیزی بهتر از حُسن خُلق نیست و نزدیک ترین شما به من فردای قیامت کسی است که از همه خوش خُلق تر و به مردم نزدیک‌تر باشد.
۶_ علی “علیه السلام” فرموند: هر یک از پیامبران مظهر یکی از اخلاق پسندیده بودند، ولی پیامبر اسلام”ص” مظهر همه اخلاق نیکو بودند، از این رو فرمودند:«إِنَّی بُعِثْتُ لِأُتَمّمَ مَکَارمَ الْأَخلاق» من برانگیخته شدم تا اخلاق نیکو را تمام کنم.
۷_ امام حسن “علیه السلام” فرمودند: همانا نیکوترین نیکو ها و زیباترین زیبایان ، خُلق نیکو است.
۸ _ به امام صادق “علیه السلام” گفتند: حد و اندازه حُسن خُلق چیست؟ فرمودند: آن است که فروتنی کنی و خوش سخن باشی و با برادرت با خوش‌رویی برخورد کنی.
از خوش سخنی، لب کسی ریش نشد
با خوش سخنان ،کسی بداندیش نشد
چیزیست کلام خوش که گوینده آن
هر چند کرم نمود، درویش نشد
* مصادیق و نشانه های حُسن خلق
۱_ تبسم بر لب
۲_ شوخی و مزاح
۳_ عطا و بخشش
۴_ تواضع
۵_ سلام و بذل تحیت
۶_ اُلفت گرفتن با دیگران
۷_ رفتاری که دوست داریم با ما صورت گیرد
۸_ خوش رویی ،خوبی کردن.
۹_ منع آزار از دیگران
۱۰_ کلام‌زیبا
۱۱_ تعاون با مؤمنین
۱۲_ پرهیز از بدزبانی
۳_ صبر بر اذّیت.
* آثار حُسن خلق
۱_ گرایش به اسلام و دین حق: در حدیث است که رسول خدا “صلی الله علیه و آله و سلم” برخی از اسیرانی که مستحق مرگ بودند را به علت داشتن پنج صفت زیبا که یکی از آنها حُسن خُلق بود مجازات نکرد. و هنگامی که آن افراد به اهمیت این صفت نزد رسول خدا”ص” پِی بردند، مسلمان شدند.
۲_ رسیدن به درجات والای ایمان.
۳_ جبران کمبودهای عبادی؛ امام صادق “علیه السلام” فرمودند: گاهی بنده در مراتب عبادت دارای کمبودی است، اما خداوند با خوش خُلقی بنده را به درجه شب‌زنده‌دارِ روزه‌دار می رساند.
۴_ آبادسازی شهرها ، که حتی افراد غیرمسلمان هم از آثار آن بهره مند می شوند.
۵_ ازدیاد رزق و روزی
۶_ جلب دوستی و تقویت دوستی.
۷_ نجات از هول صراط
۸_ جلب همه خوبی ها در دنیا و آخرت. پیامبر “ص” فرمودند: حُسن خُلق خیر دنیا و آخرت را برای فرد جمع می‌کند.
۹_ تضمین قطعی بهشتی شدن: پیامبر”ص” فرمودند: صاحب حُسن خُلق قطعاً در بهشت است.
۱۰_ اعتبار اجتماعی: حُسن خُلق جایگزین شرافت قومی و خانوادگی می شود و به افراد اعتبار اجتماعی می بخشد.
۱۱_ طهارت از گناه ؛ پیغمبر”ص” فرمودند: «إنّ حُسنَ الخُلُقِ يُذِيبُ الخَطيئةَ كما تُذِيبُ الشمسُ الجَليدَ» اخلاق خوش، خطاها و گناهان را از بین می‌برد، همانگونه که آفتاب یخ ها را ازبین می برد.
۱۲_ اصلاح نظام خانواده، پیامبراکرم “ص”فرمودند: هرگاه خداوند اراده کند،؛ خیر و خوبی به خانواده ای برساند، حُسن خُلق و رِفق را نصیب آنان می‌کند. و بدخُلقی آنقدر مذمّت شده که پیامبر فرمودند: دختر به شرابخوار بدهید، اما به بد اخلاق نه.
۱۳_ مستحکم شدن پیوند اجتماعی مسلمانان.
* تندخویی عامل فشار قبر
سعد رئیس قبیله انصار، فوق العاده نزد رسول خدا و مسلمین محترم بود. وقتی سوار می آمد، رسول خدا “ص” امر می فرمود؛ مسلمین به استقبالش بروند. خود پیامبر اکرم نیز ،هنگام ورودش تمام قامت جلویش بر میخواستند. وحتی حکمیّت با یهودیان را نیز به او واگذار کرده. هفتاد هزار مَلک در تشییع جنازه اش حاضر بودند. رسول خدا با پای برهنه تابوتش را بر دوش گرفت و فرمود: صفوف ملائکه در تشییع جنازه ی سعد حاضر بودند و دستم در دست جبرئیل بود به هر طرف که می رفت من هم می رفتم.
پس از تشیع جنازه رسول خدا به دست خود او را در قبر گذارد. مادرش صدا زد خوش به حالت، بهشت گوارا باد بر تو ای سعد «هَنیئا لَک الجَنَّهَ»
حضرت رسول فرمودند: از کجا می دانی که فرزند اهل بهشت است؟ الان سعد در فشار قبر است.
اصحاب پرسیدند، یا رسول الله آیا شخصی همانند سعدبن معاذ هم فشار قبر دارد؟ فرمود: آری ،
بدخُلقی با اهل خانه ی خود سبب فشار قبر وی شده است.
خوی نیک اَرداد ایزد ،بنده را او سرور است
خُلق نیک آدمی از هر چه دارد بهتر است
سر سبک چون باد ،عالم سوز چون آتش مباش
همچو آب و خاک، لطف و بُردباری بهتر است.
