خبرگزاری گیتی آنلاین _ حجت الاسلام و المسلمین غلامرضا رضایی تربقان «عضو هیئت تحریریه نویسندگان حوزوی» بیان داشت : قال علی (علیه السلام): «الفَقرُ الَموتُ الاَکّبَر» فقر مرگ بزرگ‌تر است. (نهج‌البلاغه نامه163)
امیرالمؤمنین علی (علیه السلام) در این سخن کوتاه و حکیمانه به آثار زیان بار فقر و تُهی‌دستی اشاره کرده و تعبیر الَموتُ الاَکّبَر «مرگ بزرگ‌تر» اشاره به این است که انسان به هنگام مرگ حداقل از مشکلات این جهان آسوده می‌شود، درحالی که فقیری که با فقر دست و پنجه نرم می‌کند گویی پیوسته در حال جان دادن است.
و در جای دیگر می‌فرمایند: یا بُنَّی مَنِ ابتَلی بالفَقرِ فَقَدِابتَلی بِاربَعَ خِصال: بِالضَّعفِ فی یقینه والنَقصان فی عَقلهِ و الرقّه فی دینه و قلّه الحیاء فی وجهه فَنعوذُ بالله مِن الفَقر. (بحارالانوار ج 69 ص47) پسرم هر کس گرفتار فقر شود به چهار خصلت و عیب بزرگ مبتلا می‌گردد؛
ضعف در یقین،
نقصان در عقل،
سبکی در دینش
و کمی حیاء در چهره‌اش،
پس از فقر به خدا پناه می‌جویم.
روایات بسیاری در مذمت فقر و تُهی دستی وارد شده و نشانه آن است که در تفکر اسلامی «فقرزدایی» اهمیت بسیار زیادی دارد.
چرا که فقر زمینه انواع انحرافات عقیدتی و اخلاقی را به ویژه در وجود افراد کم ظرفیت فراهم می‌سازد. بسیار دیده ایم که افراد فقیر کلمات کفر آمیز می‌گویند؛ هنگامی‌که می‌بینند زن و فرزندشان گرسنه است دست به هر کاری می‌زنند و قوانین اجتماعی را نادیده می‌گیرند، ادب و اخلاق را به فراموشی می‌سپارند و برای رفع فقر هر کاری را مجاز می‌دانند و گرفتار فحشاء و سرقت و خدمت به اجانب و … می‌شوند.
در واقع اگر فقیر کم ظرفیت کافر نشود به مرز کفر نزدیک می‌شود. بنابراین در فقر زیستن، افتخاری نیست بلکه نشانه نکبت و مایه شقاوت است و از این روست که امام علی(علیه السلام) می‌فرمایند: القَبرُ خَیر من الفقر ، در گور رفتن بهتر است از فقر.
این نگاه امیرالمؤمنین علی (علیه السلام) نسبت به فقر است و آن حضرت در دعاهایش، از فقر به خدا پناه می‌برد و در میدان عمل نیز بیشترین کار و تلاش را برای فقرزدایی انجام می‌داد.
خداوند به مردم کم نعمت و امکانات نبخشیده است تا آنان در فقر و ناداری زندگی کنند. بلکه این روابط و مناسبات ستمگرانه و بد مدیریت کردن‌هاست که موجب پیدایش و حاکم شدن فقر می‌شود.
سوءُ التدبیر مفتاح الفقر.«سوء مدیریت کلید فقر است».
این سوء مدیریت است که از یک طرف مردمان فقیر و محروم و از یک سو متنعمان برخوردار از همه چیز، سوار بر پورشه‌های میلیاردی و استفاده از شیرینی و بستنی با روکش طلا و … را شاهدیم.
این سوء مدیریت است که باید شاهد به یغما رفتن سرمایه‌های کشور نظیر اختلاس ها و حقوق های کلان و املاک نجومی و … باشیم. کمتر روزی است که در کوچه و بازار یا مسجد افراد نیازمند مراجعه نکنند و از مشکلات اقتصادی و فقر و نداری شکایت نکنند. با آنکه جز شرمندگی و غصه خوردن کاری از ما بر نمی‌آید.
متأسفانه این وضع در شأن مردم نجیب ایران نیست. با آن که بنیانگذار کبیر انقلاب حضرت امام خمینی (ره) بارها می‌فرمودند؛ پابرهنگان و مستضعفان ولی‌نعمت انقلاب هستند و همچنین یکی از مهم‌ترین دغدغه‌های رهبر معظم انقلاب وجود این تبعیض‌ها و مشکلات است تا جایی که می‌بینیم معظم‌له به طلبه ای که با ماشین گران قیمت در کلاس درس حاضر می‌شوند، به صورت جدی تذکر می‌دهند.
کشور ما که صاحب این همه ثروت‌های عظیم خدادادی نظیر نفت، گاز، معادن و سواحل و سرزمین چهارفصل و نیروی کار جوان و موقعیت جغرافیایی ممتاز است، باید مردمش کمترین دغدغه را داشته باشند؛ ولی افسوس، افسوس که امروز بسیاری از پدران و مادران باید شرمنده تهیه مایحتاج اولیه فرزندان‌شان باشند.
امید که شاهد رفع این مشکلات و تبعیضات باشیم.
✍ غلامرضا رضایی تربقان
