فرشته بامری- تشدید تنش‌های آبی سیستان و بلوچستان در سال‌های اخیر راهکارهای مختلفی مثل شیرین‌سازی آب دریا، برداشت از چاه‌های ژرف یا بارورسازی ابرها دارد و برخی از این راهکارهانیز هم اکنون در دست انجام است، اما آنچه در جوار ذخیره‌سازی آب و کنترل سیلاب، مهم است ضرورت انجام عملیات آبخیزداری به‌ویژه در جنوب استان و از بین رفتن خاک در این منطقه است؛ به نحوی که بالاترین نرخ فرسایش آبی خاکی کشورمان در منطقه بلوچستان مشاهده می‌شود.
علت اصلی این معضل پدیده فرسایش خندقی است که در زبان محلی به «گَرگَروها» مرسوم است؛ یعنی با وجود این که متوسط میزان فرسایش خاک کشورمان حدود ۱۵تُن در هر هکتار در سال است اما این رقم صرفا در بلوچستان با وقوع یک پدیده سیل، به رقم ۵۰تُن خاک در هر هکتار می رسد.
مدیرکل منابع و آبخیزداری استان در این خصوص می گوید: فرسایش خندقی یا همان پدیده «گرگروها» نوعی فرسایش آبی است که باعث انحلال حجم زیادی از خاک می‌شود و نتیجه آن، نابودی حجم عظیمی از خاک بر اثر وقوع سیل است و جزو بدترین انواع فرسایش آبی در سطح جهان محسوب می‌شود.
بامری بیان کرد:با توجه به نوع بافت خاک و نحوه وقوع بارش‌های شدید در منطقه بلوچستان، فرسایش خندقی عملا یک پدیده طبیعی محسوب می‌شود، ولی شکی نیست که دستکاری‌های انسانی در طبیعت، به تشدید رخداد این پدیده در سال‌های اخیر دامن زده است.
وی بیان کرد: آسیب پدیده «گرگروها» بر طبیعت بلوچستان به گونه‌ای است که وقوع ۵تا ۶ساعت بارندگی سنگین در این منطقه، باعث می‌شود که حجم خاکی به اندازه یک دره با عمق ۱۰متر و به عرض ۴۰متر، در آب انحلال پیدا کند و همراه جریان سیل از بین برود؛ خاکی که طبیعت برای تولید آن، میلیون‌ها سال زمان صرف کرده است.
وی در ادامه تاکید کرد: خسارت‌های سیل در منطقه بلوچستان به روستاها و اراضی کشاورزی، صرفا به نابودی محصول یا تعدادی دام و آغل خلاصه نمی شود که با کمک دولت جایگزین شود. بلکه وقوع پدیده فرسایش خندقی باعث می‌شود که در هنگام وقوع سیلاب‌های سنگین، هم محصول از بین برود و هم زمین؛ یعنی سیلی که همراه با فرسایش خندقی روی می‌دهد، هم محصولات کشاورزی و دام‌های روستاییان را نابود می‌کند و هم اراضی زراعی و مراتع آن‌ها را. متاسفانه سیل‌های شدید سال‌های اخیر باعث وقوع چنین اتفاقی در برخی روستاهای شهرستان دشتیاری شده است و زیست‌پذیری منطقه را با مخاطره جدی مواجه کرده است؛ پدیده «گرگروها» مثل اژدهای هفت‌سری است که همه‌چیز را از بین می‌برد و دستکاری‌های انسانی در طبیعت و پیامدهای ناشی از تغییر اقلیم باعث شده است که وقوع این پدیده در سال‌های اخیر به‌شدت تشدید شود.
