گیتی آنلاین – دورود / جنگلهای زاگرس بخشی از ریههای سرزمین آبا و اجدادی ما و بخصوص غرب ایران بوده و هستند و این جنگلها بهعنوان سرمایههای طبیعی نهتنها متعلق به اکنون ما بلکه متعلق به نسلهای آینده است و لذا بار مسئولیتپذیری همه شهروندان و بخصوص نهادهای ذیربط را بیشتر و بیشتر میکند. همچنین در اهمیت درختان و جنگلها این گفتهی طلایی پیامبر مهربانی و رحمت را آویزهی گوشمان نماییم که فرمودند نزد من شکستن شاخهای از درخت همانند شکستن بال فرشتگان است.
بشر از بدو خلقت تا هماکنون از جنگلها بهعنوان مسکن و پناهگاه و منبع اصلی تغذیه استفاده نموده است و حتی بهنوعی میشود گفت ریشه کشاورزی و دامداری بشر از تجربه زندگی انسان در جنگلها اخذشده است.
آیا میدانید چه کسی بلوطها را کاشته است؟
کسی بلوطها را نکاشته است ، وقتی بلوطها روی زمین میافتند خاک، باران و آفتاب کمک میکنند تا دانهی بلوط رشد کند و به درخت دیگری تبدیل شود. در کاشت بلوط عوامل طبیعی و حیوانات ازجمله سنجابها نقش اساسی دارند. یکی از دلایل کاهش بلوط ،شکار و مهاجرت سنجابهاست.
محیطزیست زنجیرهی بههمپیوسته است.
اکثر نواحی لرستان را پوشش جنگلی فراگرفته است.گونهی اصلی جنگلهای لرستان درخت بلوط است. لرستان ازنظر سطح پوشش جنگل در کشور در جایگاه دوم قرار دارد. حدود ۲۰ درصد از جنگلهای زاگرس در لرستان قرار دارند. اهمیت پوشش گیاهی لرستان به دلیل ارزش زیستمحیطی و ارزش اقتصادی آن است و جنگلها از مهمترین منابع طبیعی به شمار میروند. در مناطق کوهستانی، لرستان تنوع زیستی و گیاهی و جانوری بالایی را در خود دارد که هر نظارهگری را به تحسين وا میدارد. کوهها، دشتها، درههای سرسبز که تواناییهای طبیعی و جاذبههای گردشگریاش میتواند در توسعه اقتصادی نقش مهمی را داشته باشند.
مردمان سرزمین تاریخی و باستانی لرستان همیشه حافظ و نگهبان بسیار مسئولیتپذیر در حفظ این میراث بوده و هستند. درختان بلوط بهعنوان نماد لرستان و بازماندگان تمدن کاسی همیشه در ذهن و فرهنگ مردمان این سرزمین بسیار مقدس بوده و هستند و درکنار این احترام و رابطهی مردمانش علاوه بر استفادههای متعدد از این درختان و میوههایش از چوب و زغال نیز بهعنوان منبع سوخت استفاده نموده است
اکنون به دلیل بهرهبرداری غیراصولی و بیش از ظرفیت از جنگلها و مراتع سبب نابودی آنها شده است. هرساله صدها هکتار از جنگلهای لرستان تخریب میشود. چرا اقداماتی برای حفظ و جلوگیری از نابودی جنگلها و مراتع بهصورت جدی صورت نمیگیرد؟
یکی از پدیدههایی که مسئولان و مردم این استان باید محققانه و دلسوزانهتر به ابعاد مختلف آن بپردازند پدیده تولید زغال و زغال فروشیهاست.که در مغازههای زغال فروشی و سوپرمارکتها خودنمایی میکنند وبی تفاوت از کنار آنها گذر میکنیم و کسی نمیداند که این زغالها از کجا آمده و چگونه بهدستآمدهاند.
پس میطلبد که علاوه بر کار فرهنگی و آموزشی در خانوادهها و مدارس و رسانهها، نهادهای ذیربط در ارتباط با جنگلها و قطع درختان بلوط این سرمایه ملی برای پیشگیری از تبعات منفی این پدیدهی تولید مخرب وبی رویه زغال از این درختان نقش دستگاههای اجرایی نظارتی و بازدارنده و حتی قانونی بیشتر و بیشتر احساس میشود.پس به امید روزی که مسئولان ذیربط با اعمال مجازاتهای شدید گامی بلند در حفظ این سرمایه و منابع طبیعی و ملی بردارند.
✍️زهرا نجاتی دانشجوی دکترای جامعهشناسی (گرایش مسائل اجتماعی ایران ) دلفان – لرستان
