گیتی آنلاین – دورود / منطقه حفاظتشده اشترانکوه با بیش از ۱۰۴ هزار هکتار در زاگرس مرکزی و در شرق لرستان واقع گردیده است این رشتهکوه به علت دارا بودن ویژگیهای خاص اکولوژیک ازجمله وجود بیش از ۶۰ گونه نادر و آندومیک گیاهی و دیگرگونههای خاص جانوری از دیرباز بهعنوان بانک ژنی زاگرس شناختهشده است. همچنین وجود یک کلکسیون کامل از مناظر زیبای طبیعی و قلل سربه فلک کشیده در دل خود این رشتهکوه زیبا را در جایگاه مناطق ویژه گردشگری طبیعی و کوهنوردی در کشور قرار داده است. شور بختانه به علت مهرومومها بیتوجهی چه از سوی متولیان محیطزیست و برخی از گردشگران و جامعه محلی، این منطقه ارزشمند در حال تخریب و نابودی میباشد. یکی از این پدیدههای زیبای طبیعی که به نام نگین اشترانکوه شناخته میشود را به نام دریاچه گهر میشناسیم. دریاچه ایی که بهعنوان بزرگترین چشمه کوهستانی و بزرگترین دریاچه آب شیرین کوهستانی خاورمیانه از آن یاد میشود. متأسفانه این دریاچه ارزشمند حالوروز خوبی ندارد و علیرغم زحمات محیط بانان به دلایل مختلف طبیعی و غیرطبیعی در حال نابودی است. عوامل طبیعی همچون رانش و فرسایش خاک و ورود هزاران تن واریزه به درون دریاچه ازیکطرف و هجوم هزاران گردشگر بدون کنترل و بیش از ظرفیت تحمل منطقه و آلودگی حوضه آبریز از سوی دیگر، باعث تشدید این تخریبها شده است.
تیر خلاص بر پیکره این نگین فیروزهای زمانی زده شد که در غفلت سازمان محیطزیست در ابتدای دهه هشتاد با احداث جاده ایی در منطقه مور زرین تا نزدیکی دریاچه دوم، قلب منطقه اشترانکوه (منطقه امن) را هدف قرار داد. این جاده نهتنها باعث آلودگی حوضهی آبریز دریاچه گهر و تسهیل در غارت گیاهان آندومیک و هجوم گردشگران مخرب شده است بلکه مشکلات خاص دیگری را موجب گردیده که قابل بیان نمیباشد. در همان مهرومومهای شروع جاده کشی با ورود فعالان محیطزیست و پیگیریهای عدیده، جاده به دستور ریاست سازمان محیطزیست مسدود و حتی فرماندار وقت الیگودرز نیز صرفاً به دلیل همین تخلف آشکار از سمت خود عزل گردید. در سنوات بعد به علت کوتاهی، سهلانگاری و تعامل برخی مدیران دستگاههای ذیربط مجدداً این جاده احداث و تا نزدیکی دریاچه دوم نیز پیشرفت میکند و با این اقدام علناً تیر خلاص را بر پیکره این سرمایه ملی وارد مینمایند. در طول این مهرومومها علیرغم پیگیریهای متعدد فعالان محیطزیست و وعدههای دادهشده تاکنون نه جاده غیرقانونی تخریبشده و نه پاسگاهی در این منطقه احداث گردیده است و علناً قسمت جنوبی و جنوب غربی منطقه اشترانکوه کما فی السابق به حال خود رها گردیده است و هیچ برنامه ایی برای نجات دریاچه گهر در دستور کار نمیباشد.
آری؛ آنچه در دستور کار است نه درمانگر و نجاتگر دریاچه بلکه منجر به توسعه گردشگری نامتوازن، ناپایدار و زمینهسازی برای هجوم گردشگران مخرب و بروز و ظهور بسیاری معضلات و چالشهای دیگر اعم از زیستمحیطی و غیر محیطزیستی خواهد شد. درنهایت قضاوت را به شما عزیزان طبیعت دوست و شهروندان دورود، ازنا و الیگودرز میسپاریم. بلاشک با این روند دریاچه گهر بزرگ نیز بهزودی همچون دریاچه دوم از صحنه روزگار حذف خواهد شد و همین بس که در حال حاضر نیز بیش از دو هکتار از عرصهی دریاچه تبدیل به باتلاق و لجنزار شده است. جناب آقای دکتر سلاجقه بزرگوار: قطعاً ارزش اکولوژیک دریاچه گهر و زیستبوم اشترانکوه کمتر از میانکاله و آشوراده و دریاچه ارومیه نیست.
لطفا برای نجات این سرزمین هم قدمی بردارید.
✍حمید کاویانی چگنی